ტერზოპულოსის „ალარმე“, ანუ როგორია გემოვნებიანი ხელოვნება

 ყველანაირ <ხელოვნებას> ახასიათებს ძალზე არასახარბიელო თვისება, მის ქარცეცხლში ვით „სკილასა და ქარიბდას შორის“ (დიდი ნიკო ყიასაშვილის კალამბურივით:.) - ეხვევა; სხვადასხვანაირი ტემპერამენტის, მისწრაფების, მაღალი ინტელექტის, დაბალი ინტელექტის, გემოვნებიანი, უგემოვნო, პროტექციის პირმშო-უნიჭო, პროტექციის პირმშო-ნიჭიერი, მემკვიდრული გადმონაშთების უმწეო მსხვერპლნი და ბოლოს, ხელოვნების ქარცეცხლში ეხვევიან ისინიც, ვისაც შემოქმედებითი უნიკალური უნარები, თვითმყოფადი ნიჭიერება, რომელსაც ვერასდროს ვერაფერი გადაფარავს და ყოველთვის ღიად იგრძნობა - ზემო ჩამოთვლილი გარემოებების გარეშე აქვთ!

ჩვენი ქვეყნის სათეატრო ბაზარს რაც შეეხება, აგერ უკვე მერამდენე წელია - სულზე მოუსწრებს ხოლმე შემოდგომობით საერთაშორისო თეატრალური ფესტივალი (და თან ორი ერთბაშად), რომლის მიმდინარეობის ფარგლებში - ხელოვნების ნათელი სხივი კრთის მთელი ადგილობრივი სახელოვნებო საზოგადოების გულებში! ხელოვნების ნათელი სხივი, რომელსაც ესოდენ დიდი შვება მოაქვს და არა, დილეტანტიზმითა და გაუთავებელი მიმბაძველობით ნაკვები, სამსახურებრივი ფორმალური მოვალეობის აღმნიშვნელი (და აქ კიდევ ბევრი ზედსართავის მოშველიება შეიძლება) „ხელოვნების კეთების“ ხშირად შემაწუხებელი მცდელობა.

​

2022 წლის 15-16 ოქტომბერს, თეატრის მოყვარულ და არა მხოლოდ, საზოგადოებას საშუალება ჰქონდა ენახა, მიხეილ თუმანიშვილის სახელობის საერთაშორისო თეატრალური ფესტივალის - „GIFT“-ის ბერძნულ ფოკუსში, მარჯანიშვილის თეატრის დიდ სცენაზე - ბერძენი თეატრის რეჟისორის, პედაგოგისა და მკვლევრის თეოდოროს ტერზოპულოსის სპექტაკლი (Attis theatre) „ალარმე“ – (ალარმე პირდაპირი თარგმანით ნიშნავს განგაშს). კოსტიუმების მხატვარი: ლუკია, კომპოზიტორი: პანაიოტის ველიანიტის. ტექსტისა და სცენოგრაფიის ავტორი თავად რეჟისორია, ტექსტუალური ნაწილის ორიენტირი კი, სახელდობრ უნივერსალური, რადგან ის არ მოიცავს კონკრეტულ დროს, ენასა და ლოკალურობას, არამედ ინტერნაციონალური ჟღერადობისაა, წარსულის, აწმყოსა და მომავლის პასაჟებით აკინძული, ბილინგუალურად გადმოცემული... გარდა რეჟისორის მშობლიური/ბერძნული ენისა, დრამატული ტექსტი შეიცავს სარკასტულ ფრაგმენტებს ფრანგულ და ინგლისურ ენებზეც...
„ალარმე“ - მარიამ სტიუარტსა (აგლაი პაპა) და ელისაბედ პირველს (სოფია ჰილსი) შორის ვერბალური - სასტიკი პაექრობის ერთსაათიანი დროის მონაკვეთია და მოგვითხრობს ძალაუფლების დაუოკებელი წყურვილის შესახებ; ყველა დროის უწყვეტი უბედურების შესახებ!.. ქალების სახით გამოხატული ბრძოლა სისხლიანი ძალაუფლებისთვის, რომლებიც გეგონება, რომ უსქესო არსებებს წარმოადგენენ და სპექტაკლის მსვლელობისას თანდათან მეტაფორად გარდაიქმნება - <უსქესობის ლავირებული ხაზგასმა> როგორც ნებისმიერი სქესისთვის ერთნაირი სიმწვავით დამახასიათებელი ავადმყოფური მისწრაფება, მაშასადამე მოურჩენელი სტიგმა...

​

ჩემი თვალთახედვით <შექსპირული ტრაგედიის დიდბუნებოვნების> მიღწევა, უდიდესი ძალისხმევისა და მასშტაბური ენერგეტიკული ატმოსფეროს შემქმნელის - რეჟისორის ნიშანდობლივი და ასე უიშვიათესი უნარია...
დიახ, ორი ქალი და ერთი მამაკაცი-მთხრობელი (დავით მაღალდაძე-მალტეზე), ენიგმატური სტატიკურობით, ზედმიწევნითი დისციპლინითა და სისასტიკით, ჩუმი ხმის ინტონირებით, ხანაც ხმამაღალი ხმის რეგისტრიდან ტირილსა და სიცილში გადაზრდილი ინტონაციით, ან კიდევ პროტაგონისტ ელისაბედის მშვენივრად მჭრელი/სექსუალური ვოკალის რამდენიმეწუთიანი ტირადა - დაუვიწყარ, შემაძრწუნებელ და ამავე დროს მიმზიდველ ენერგეტიკას ქმნის ერთსაათიან ქრონომეტრაჟში...
კიდურების არმქონე მცოცავი პროტაგონისტები სცენაზე კვეთილ დიაგონალში, უსუსური, უუნარო სხეულების ალეგორიასაც გამოხატავენ... ბინძური ძალაუფლება, რომელიც ძირში კვეთს კიდურებს ყველა ტიპის იერარქიას და რომ სინამდვილეში უძრაობასა და ინფერნალურ სტაგნაციაში ამყოფებს <ძალაუფლებით მთვრალ> ქალსაც და კაცსაც, ანტიკურობიდან მოყოლებული დღემდე...

​

გეომეტრიული სიზუსტით გამოხატულ სტრუქტურაში მოქმედი გმირების ამბივალენტური და თან ძალიან ერთმანეთის მსგავსი პერვერზიული ბუნების, ვულგარული დაპირისპირების აპოგეა წარმოგვიდგება თვალწინ, როგორც ზოოლოგიური არქეტიპების - სტიუარტი/ვეფხვი და ელისაბედი/ლომის (კინაღამ) ჰომოეროტიკულობამდე მიყვანილი შერკინება, სადაც არავინაა გამარჯვებული და ორივე ერთნაირად კიდურებმოჭრილი-ამპუტირებულია... შესაბამისად, ვერც ფერტილურია და ფრიგიდულობის განცდით იტანჯება (ორაზროვანი კონოტაციით)!

 

სპექტაკლის ბოლო წამებში ქართულად ნათქვამი _„საით მიდიხარ? სად მიდიხარ?” - როგორც აბსოლუტური აპარტე, და შესაძლოა რიტორიკული თან ეგზისტენციალური კითხვაც მაყურებლისადმი, ესე იგი ფართო კონტექსტური მიმართვა ადამიანისადმი; დასაბამიდან დღემდე სამყაროში მცხოვრები ადამიანების მისია, ფუნქცია, მიზანი რა არის? - სად მივდივართ? რისთვის ვმოქმედებთ? რატომ ვარსებობთ საერთოდ? - მხოლოდ იმიტომ, რომ: ხან ვიცინოთ, ზოგჯერ ვიტიროთ, მერე ისევ ვიცინოთ და კვლავ ვიტიროთ(?!).
მსახიობების მაღალი საშემსრულებლო კლასი - მაყურებელთა აბსოლუტურ უმრავლესობას ჰიპნოზურად გათანგულ მდგომარეობაში ამყოფებს. ერთ საათიანი <ვერბალური ფოიერვერკის> შემხედვარე ქართველმა თეატრზე შეყვარებულმა მაყურებელმა კარგად დაინახა, უკვე არაერთხელ, თუ რამხელა მნიშვნელობა აქვს - მაღალპროფესიონალ მსახიობს, რომელიც რეჟისორის მთავარი ღირსებაა!.. ნიჭიერი რეჟისორი, რეგალიებისა თუ საუცხოო უნარების მქონე და ა.შ. - ვერაფერს იზამს სპექტაკლის კონცეფციით თუ გვერდით შესანიშნავი მსახიობი (მსახიობები) არ ჰყავს! ჩვენ ვიხილეთ, სრული სერიოზულობითა და პათეტიკანარევი გულისამაჩუყებელი რევერანსების გარეშე - სარეჟისორო და სამსახიობო ოსტატობის 55 წუთიანი მასტერკლასი.

​

პანდემიის დროს ონლაინ - განსაზღვრული დროის მონაკვეთით გასაჯაროებული ტერზოპულოსის „ტროელი ქალები“ ვინც ნახა, ის მიახლოებით მაინც ხვდება - რა სახის პროფესიონალთან და როგორი ენერგეტიკული ატმოსფეროს დიდოსტატთან გვაქვს შეხება...(!)

გადაპრანჭული პიეტეტის გარეშეც ძალიან ცხადია, რომ ტერზოპულოსის (უნიკალური) ინდივიდუალური მეთოდოლოგია, ვიზუალურ-სცენოგრაფიული <რაფინირებული სისადავე>, მსახიობთა ძლიერი ანსამბლი, ემოციათა თავდაუზოგავი კონდენსაცია, პედანტური დისციპლინირებულობა და კიდევ ბევრი რამ - მაყურებელში გრძნობათა რამხელა კასკადს უკეთებს პროვოცირებას... ჩემთვის გრძნობათა ამგვარი პროვოცირება მულტიკულტურულად მოიცავს - არისტოტელესეულ კათარსისსაც და ლემანისეული - პოსტდრამატული თეატრის მეტა-ენასაც…

 

ფოტო: ფესტივალ “GIFT”-ის სოციალური ქსელის გვერდიდან.

ძალადობის ჰუმანიზაცია პატრიარქალურ სამყაროში

 

ტენესი უილიამსის ყველაზე ცნობილი პიესის „ტრამვაი, სახელად სურვილი“ - (დაწერის თარიღია 1947 წელი) 2022 წელს ქართულ რეალობაში განხორციელებული იდეის, ჩემი აზრით <ოპტიმალური> რაკურსი, სწორედ პატრიარქალური დომინაციის გავლენის ხარისხი და მისი უხეში გამოვლენის ტრადიციული გზებია, რომელიც დღემდე ურყევად უცვლელია მეინსტრიმში...

უმთავრესად ამგვარ კონტექსტში აღვიქვი, თავისუფალი თეატრის სცენაზე, რეჟისორ ირაკლი გურგენიძის მიერ - უილიამსის ამავე სახელწოდების პიესის მოტივებზე დადგმული მისი უახლესი სპექტაკლი, რომლის პირველი საპრემიერო ჩვენება შედგა ა.წ. 10 მაისს.

კლასობრივი კონფლიქტური პრობლემატიკის გარდა, პატრიციებსა და პლებეებს შორის სხვაობას რომ კარგად გამოკვეთს დადგმაში, პირველ რიგში საყურადღებოა, კლასობრივ კოლიზიაში პატრიარქალური ძალმომრეობის სიმწვავე...
ძალადობის დემონსტრაციულობის ხაზგასმა: მამაკაცის მხრიდან ქალზე... ქალის პერმანენტული ჩაგვრის ჩვენება.

ძალადობა, როგორც კაცის იარაღი - <საკუთარი სიმართლის> გამოსახატად და ძალადობის მიღება, ქალის მხრიდან, როგორც კონფორმული პოზა და მორჩილების ნიშანი, როგორც კაპიტულაცია...
უილიამსის ამ უცნობილესი პიესის მკითხველი ბევრია დარწმუნებული ვარ და ელია კაზანის ყველაზე ცნობილი კინოადაპტაციის მაყურებელიც ბევრია - ვივიენ ლისა და მარლონ ბრანდოს დაუვიწყარი ტანდემის თვითმხილველი...
მაგრამ შესაძლო გაუთვითცნობიერებელი მკითხველის ალბათობიდან გამომდინარეც, ორი სიტყვით სპექტაკლის შინაარსობრივ მხარეზე დავწერ და აქვე ვივიენ ლისა და მარლონ ბრანდოს ერთგვარ ქართველ პროტოტიპებსაც ჩამოვთვლი - სხვა მოქმედ გმირებსა და სადადგმო ჯგუფთან ერთად:
სტელა - (შორენა ზუბიაშვილი) არისტოკრატული ფრანგული წარმომავლობის ახალგაზრდა ქალია, რომელიც პოლონური წარმომავლობის პროლეტარ ქმართან - სტენლი კოვალსკისთან (ოთო ჩიქობავა) ერთად ნიუ-ორლეანის ღარიბულ უბანში ცხოვრობს; მათ სახლში, დროებით თავის შეფარების მიზნით, სტელას უფროსი და, კეკლუცი და აროგანტული ბლანშ დიუბუა - (ანი იმნაძე) ჩამოვა და დრამატურგიული კონფლიქტის მაგისტრალური ხაზი, სწორედ ამ სამკუთხედს შორის კონფიგურაციაში გამოიკვეთება...
სპექტაკლში მინორულ ადგილს მითჩი - (თორნიკე ბელთაძე) იკავებს, ხოლო დანარჩენი მსახიობები ეპიზოდურ როლებს ინაწილებენ: იუნისი - ანა ბერელაშვილი; სთივი - დათო ჩოგოვაძე; ახალგაზრდა კაცი და ექიმი - დაჩი ბაბუნაშვილი; ქორეოგრაფი - გიორგი ტიელიძე; მხატვარი - გიორგი უსტიაშვილი; კომპოზიტორი - ნოე კვირკველია.

უპირველესად აღსანიშნავია, რომ ქალს არ და ვერ იცავს სოციალური იერარქიულობა/წარმომავლობა თუ სხვა სახის პრეფერენცია, ვინაიდან, ქალი არის ფიზიკურად სუსტი, რაოდენ ძლიერიც და ერთიორად უპირატესიც არ უნდა იყოს - განათლებით, აღზრდით, მანერებით, მაგალითად; აბსოლუტურად ინფანტილურ, ერუდიციის არმქონე და რაციონალურად სუსტ მამაკაცზე, ჩვენ შემთხვევაში კოვალსკიზე,.. სხეულებრივი სიძლიერე, რაც კაცს აქვს, ამის წინააღმდეგ, სამწუხაროდ ყველა ქალი უძლურია (გავიხსენოთ, ჩვენი ქვეყნის ფემიციდის ყოველწლიურად საგანგაშო სტატისტიკა!) და სწორედ ამ ფაქტის ლუსტრაციაა ეს სპექტაკლი...
ყველანაირი სტატისტიკის პარალელურად, ამავე დროს ძალადობის განხორციელების პროცესში, მნიშვნელოვანია ქალის მორჩილების ასევე მაღალი სტატისტიკური მონაცემები; დადგმის მაგალითზე, ბლანშის და, სტელა, მსუბუქი შერკინებებისა თუ წინააღმდეგობრივი რეპლიკების მიუხედავად, ქმრისადმი კაპიტულანტური დამოკიდებულებით გამოირჩევა... კოვალსკისგან ყოველი ვერბალური და ფიზიკური ძალადობის სცენები, უხეში (შეიძლება ითქვას ველური/ცხოველური) სექსუალური აქტით სრულდება. რასაკვირველია, ეს არის ქალის დამორჩილების ერთ-ერთი ნიშანი, ხოლო ქალის მხრიდან კი უმოქმედობისა და წინააღმდეგობის ვერ გაწევის მუდმივი მაგალითი...
სტენლი კოვალსკი, გარდა იმისა, რომ ფიზიკურად იმორჩილებს ცოლს, მასზე ინტენსიურ რეჟიმში იდეოლოგიურადაც ძალადობს... ჩვენ, სპექტაკლსა და პიესაში კარგად ვხედავთ, სტელა როგორ აღმოჩნდება ქმრის აზრების წნეხის ქვეშ, დის მოწინააღმდეგე, ქმრის სურვილის შემსრულებელ მარიონეტად ტრანსფორმირდება, თავდაპირველი სურვილის საპირისპიროდ.
სტენლი - დაუხვეწავი მანერებით, სკაბრეზული ლექსიკით, ტიპიური დაბალი სოციალური კლასის გაუნათლებელი პლებეეა, რომლის ერთადერთი იარაღი, მყარად შესისხლხორცებულ ფილისტერულ ჩვევებთან ერთად „კუნთები“ და ველური ქცევებია...
მას შესაძლოა საკუთარი წილი სამართალი აქვს, თუმცა მსუყე ძალადობით ნარევი აგრესიულობის ჰიპერაქტიურობა - ერთთავად გადაფარავს მისეულ <ჭეშმარიტებას>!..

სპექტაკლის მთავარი ღერძი - ანი იმნაძის ბლანშ დიუბუაა... ერთი მხრივ, არისტოკრატული მანერების მქონე, განათლებული (დაახლოებით 30 წლის და ოდნავ მეტი ხნის, რემარკას მიხედვით), თავისუფლების მოყვარე, მეორე მხრივ, ელეგანტური სიკეკლუცისა და ქედმაღალი უკარებას უკან იმალება - საკმაოდ ნიჰილისტური ბლანში, სოციალურ დისკომფორტსა და შიშებს რომ აბსტრაქტული ზმანებებით უმკლავდება, ოცნების შირმას ამოფარებული სასოწარკვეთილი ქალი... სკოლის მასწავლებელი, რომელიც თავის გადარჩენას დის ოჯახში ჩამოსვლით შეეცადა...
ბლანშის სულიერი კრიზისი, პირველ რიგში გამოწვეულია სიყვარულის იმედგაცრუებით, მის მიერ იდეალურად წარმოსახული სიყვარული - შედარებით პატარა ასაკში, მისთვის იმედგაცრუება (იგულისხმება 17 წლის ალანის ჰომოსექსუალიზმი) აღმოჩნდება, რომელსაც ვერ ივიწყებს და ყოველ მამაკაცში, ვის ჰაბიტუსსაც ალანს მიამსგავსებს - დარწმუნებულია, რომ მას ჰხედავს მხოლოდ... ბლანშის მამაკაცებთან მცირე ხნიანი ცხოვრების ეტაპებიც, სწორედ, ამ სულიერი კრიზისისგან თავის დაღწევის მცდელობა და ამაო გადარჩენის ალუზიაა!

სტენლის ძალადობის ვერ შემგუებელი ბლანში, საბოლოოდ მისი ძალადობის მსხვერპლი ხდება. (კოვალსკის, როგორც დანაშაულებრივად გამოუსწორებელი მოძალადის ტიპაჟი, ამ ეპიზოდში კიდევ ერთხელ თვალსაჩინოა!).
სპექტაკლის ბოლოს ძალადობის ფორმები <ჰუმანიზირდა> (არაბუკვალურად).

ძალადობის „გარომანტიკულებასა და გაკეთილშობილებაში“ დიდი წვლილი მიუძღვის სტელას, რომელიც ეგუება ქმრის აგრესიას, თან სიამოვნებას განიცდის და თან საკუთარი დისადმი ანტაგონიზმით აღივსება, რითაც ბლანში ბოლომდე დაიჩაგრა.

…ძალადობის ფორმები პატრიარქარული ფორმაციის კატეგორიაა, რომელსაც თანაბრად შეიძლება ხელი შეეწყოს, როგორც დეკადენტური ცხოვრების წესით, იმდენად კონსუმერულ საზოგადოებაში და მათ შორის, თავად ქალების მხრიდან კონფორმულობა კი, ძალადობის ლეგიტიმაციის მთავარი წყაროა...!

მცირე შენიშვნის სახით: ჩემი მოკრძალებული აზრით, ვისურვებდი, რეჟისორებმა მეტი დრო დაუთმონ ხოლმე მსახიობების საარტიკულაციო აპარატს. ფაქტობრივად, ანი იმნაძის გარდა, ყველა პერსონაჟს მეტყველების პრობლემა აქვს, რაც სცენიდან ძალიან უხერხული მოსასმენია.

"ბედნიერი ვარ, რადგან ვიპოვე ცხოვრების აზრი და მისია... ნაზია ჩემი ღმერთი..."

 

ჰორაციუსი „პოეტურ ხელოვნებაში“ წერს: „კომიკურ ამბავს როდი მოუხდება ტრაგედიის ენით გადმოიცეს, თითოეულმა საგანმა თავისი ადგილი უნდა დაიკავოს! თუმცა, ხანდახან კომედიაც იმაღლებს ხმას და ზომაზე მეტად გაბერილი სიტყვით ილანძღება - რისხვამორეული ხრემესის მსგავსად... თუ სცენაზე მანამდე უცნობი ამბავი გამოგაქვს და კისრულობ გმირის ახალი სახე შექმნა, დაე, ბოლომდე ისეთივე იყოს, როგორიც დასაწყისში წარმოგვიდგა და თავისი თავის ერთგული დარჩეს. საყოველთაოდ ცნობილი საგნის დაპატრონება - საკუთარი ახალი თქმით მეტისმეტად ძნელი საქმეა.“

2022 წლის 20-21 აპრილს სამეფო უბნის თეატრში გაიმართა სპექტაკლის პრემიერა (“წმინდა ნაწილები“), რომლის ანოტაციაში ვკითხულობთ; „ავტორი: ვალერი ოთხოზორია / რეჟისორი: ილია ქორქაშვილი / დადგმის ხელმძღვანელი: დათა თავაძე / სცენოგრაფია: ქეთი ნადიბაიძე / კოსტიუმები: თამრი ოხიკიანი / მუსიკა: ზუკა ბაბუნაშვილი / ტექნიკური რეჟისორი: მაია სახლთხუციშვილი / მონაწილეობენ: მაგდა ლებანიძე, კატო კალატოზიშვილი, სალომე მაისაშვილი, იაკო ჭილაია, ქეთა შათირიშვილი, გიორგი შარვაშიძე, გიორგი ყორღანაშვილი, ზაალ ჩიქობავა / პოსტერი: თამრი ოხიკიანი“.

ფაქტობრივად, თუკი ანოტაციას დავუჯერებთ, ილია ქორქაშვილი და დათა თავაძე ექსპლიკაციისა და მიზანსცენების ავტორები ერთად არიან(?). რეჟისურა ხომ, ერთთავად თავისთავშიც მოიცავს შემოქმედებითი პროცესის ხელმძღვანელობას... როგორც ჩემმა ერთ-ერთმა ძვირფასმა კოლეგამ ვარაუდი დამიდასტურა: „რა თქმა უნდა დათას ხელწერაა, რა თქმა უნდა“ო.
ჩემი მოკრძალებული აზრით მიმაჩნია რომ, ეს დადგმა განხორციელების ყველა ეტაპზე, დიდი ალბათობით ეკუთვნის დათა თავაძეს და მოწიწებით ბოდიშს ვუხდით ილია ქორქაშვილს, რადგან სპექტაკლს “წმინდა ნაწილები“ განვიხილავ როგორც <დადგმის ხელმძღვანელის> საავტორო სახელოვნებო პროდუქტს.

დათა თავაძის ბოლო ნამუშევარს - ბიდგოშჩის პოლონურ თეატრთან (Teatr Polski w Bydgoszczy) თუ გავიხსენებთ, რომლის პრემიერა სამეფო უბნის თეატრში 2021 წლის 21 დეკემბერს შედგა, სახეზეა ფორმისეული სტრუქტურით რეჟისორის სამომავლო შემოქმედებითი კრიზისის საწყისი ეტაპი (ის ამ ბოლო ხანებში სოციალური ქსელის რიტორად უფრო წარმატებით ჩამოყალიბდა) - დეპრესიული სულისკვეთებით ნაკვები და დისკომფორტულ პოზაში დადგმული სცენური ინტერპრეტაცია... რასაც ხელაღებით ვერ ვიტყვი სპექტაკლზე - „წმინდა ნაწილები“.
აქვე, ხაზგასმით აღვნიშნავ რომ, ეს წერილი არ გულისხმობს სპექტაკლში გამოყენებული პიესის დეტალურ განხილვა-ჩაანალიზებას, ამიტომ, იმედია არ განაწყენდება სახელოსნოს დრამატურგი, მის ეგოს რომ ვერ დავაკმაყოფილებთ და არ მექნება ტექსტობრივ ნაწილზე მიზანმიმართული აქცენტირება, რადგან ამ შემთხვევაში მე მეტად მაინტერესებს წარმოდგენის პრაქტიკულ-ქმედითი ასპექტით გამოხატული შინაარსი და არა ტექსტუალური ელემენტების კვლევა. სამართლიანობისთვის უნდა აღინიშნოს, რომ ვ. ოთხოზორიას ტექსტი ქართული თანამედროვე დრამატურგიის გზაზე არის, ზედმიწევნით თამამი, ეფექტური, ცოცხალი და ამავე დროს ინტელექტუალური.

დათა თავაძის მიერ ქართულ სცენაზე დადგმული სპექტაკლებიდან ყველაზე მწყობრად გამართულ და დასრულებულ ნაწარმოებად (ჩემთვის) მაინც ითვლება „პრომეთე, დამოუკიდებლობის 25 წელი“, სადაც, დათა ზუსტი რეჟისორული ალღოთი ირჩევს მსახიობების გუნდს, ზუსტი რეჟისორული ალღოთი ანაწილებს ამოცანებს და მსახიობებიც ბუნებრივად, სიღრმისეული გააზრებით იღებენ რეჟისორისგან განკუთვნილ ფუნქციებს და გადასცემენ მაყურებელს საკმარისი ეგზალტაციით ნაზავ ექსპრესიულობას...
დაახლოებით მსგავსი სურათია ამ დადგმის შემთხვევაში, დათა თავაძე აკომპლექტებს სწორედ ისეთი მსახიობებით სპექტაკლს, რომლებიც დიდი პროფესიონალიზმით იღებენ, იაზრებენ და მერე თავისუფლად ადემონსტრირებენ თავიანთ კუთვნილ ამოცანას სცენაზე.

პირველ რიგში, უკანა პლანზე რომ დავაყენოთ ტექსტი, შინაარსი, სცენოგრაფია, კოსტიუმები, მუსიკა - მაყურებელმა იხილა (და კიდევ ბევრჯერ იხილავს იმედია, ეს სპექტაკლი უდავოდ ამ თეატრის მუდმივ რეპერტუარშია შესატანი) პროფესიონალურად შექმნილი სამსახიობო ოსტატობის ნიმუშები. სპექტაკლში მონაწილე თითოეული მსახიობი, ტემბრალურად, შერჩეული დიქციით, ჟესტიკულაციითა და სარკასტულ-ცინიკური მანერით მშვენივრად წარმოაჩენს საკუთარ თავს-პერსონაჟებში.
ფაქტობრივად, მსახიობები მათთვის განსხვავებულ სტილისტიკაში მუშაობენ და ძერწავენ სარკასტულ თან გროტესკული ირონიით გაჟღენთილ გმირებს,,. მაყურებლის თვალწინ აშიშვლებენ ქართული საზოგადოების (და ზოგადად საზოგადოებების) ფანატიკური მისწრაფებებისადმი მარგინალურ აპოთეოზს!..
„წმინდა ნაწილები“ არის შეულამაზებლად ცინიკური ლუსტრაცია - ანტისეკულარიზმის მომხრე სოციუმის შესახებ, პრაქტიკულად ჩვენი საზოგადოების უმრავლეს ნაწილს რომ წარმოადგენს.

კოსტიუმებიდან დაწყებული (ავტორი: თამრი ოხიკიანი), მთლიანი სცენოგრაფიით დამთავრებული (ავტორი: ქეთი ნადიბაიძე) ყოველი დეტალი აშარჟებს და მკაცრ სარკაზმში ხვევს საეკლესიო დოგმატიკას, წესებს, საღმრთო ლიტურგიას, ჩვევაში გადაზრდილ <რწმენის უპირობო მიმღებლობას> და ეკლესიის წიაღში არსებული დაფარული თუ ფარდა ახდილი დანაშაულებრივი ფარისევლობის თამამ უტრირებას ახდენს...
 
ზაალ ჩიქობავასა (უფროსი პლიციელი) და სალომე მაისაშვილის (უმცროსი პოლიციელი) პერსონაჟები წარმოადგენენ სახელმწიფოს პოლიციურ ნაწილს, ეს შეგვიძლია მთლიანად ხელისუფლების დამოკიდებულებად აღვიქვათ, როგორც მეტაფორა, ამ შემთხვევაში პოლიციური რეჟიმი, რომელიც ფარისევლურ, სრულიად ილუზორულ რესპექტაბელურობაშია - ხალხში დიდი გავლენისა და რეპუტაციის მქონე რელიგიურ ინსტიტუციასთან... მასთან მუდმივად სარგებლიანი თამაშის რეჟიმშია, რამეთუ ხალხის (ელექტორატის) უმრავლესობაში დიდი პიეტეტით სარგებლობს საეკლესიო ინსტიტუცია, მაშასადამე სახელისუფლებო ორგანოებიც უნდა იყვნენ „კეთილგანწყობილნი“ უტილიტარისტული მიზნების მისაღებად.

ცალკე უნდა აღინიშნოს რამდენიმე გმირის სახე, მსახიობების უმრავლესობა პროფესიონალური ხელწერით რამდენიმე პერსონაჟს ირგებს, მათ შორის კატო კალატოზიშვილი - პატრიარქის როლში, როცა გვევლინება, მისი ხმის ტემბრი, სხეულის მოტორულობა, კიდურების დინამიკა დარბაზის უმრავლესობის საპასუხო რეაქციას იწვევს და ეს რეაქცია მჟღავნდება დაუოკებელ სიცილში, კატო კალატოზიშვილი უბრალოდ შესანიშნავია ამ მომენტში!
ასევე გიორგი შარვაშიძე, როგორც კონფორმისტი მღვდელმთავარი... ნიშანდობლივია, პროვოკაციული სიმბოლური დატვირთვის მქონე მონაზვნების ჯგუფის-(იაკო ჭილაია, კატო კალატოზიშვილი, სალომე მაისაშვილი, ქეთა შათირიშვილი) თითქოსდა, აჩქარებული ქორალის ტემპით - პირჯვრის გადაწერის რიტუალი.
და რაც მთავარია - მაგდა ლებანიძე, „წმინდანი ნაზის” მანტიას ამოფარებული მაგდა ერთნაირ მიმზიდველობას ინარჩუნებს ამბივალენტური ემოციების გამოხატვის პარალელურად, მსახიობის რაციონალურობასთან შეზავებული ფემინურობა მაშინაც კი არ იკარგება, როცა პროფანირებულ კონდიციას მიაღწევს. სპექტაკლსა და პიესაში ნაზი, როგორც ეკლესიისგან უარყოფილი <ჭეშმარიტებებისთვის მებრძოლი>, ასკეტური ბერ-მონაზვნობის ალეგორიაა, რომელიც ჩემი დაკვირვებით, ტექსტის ფაბულასთან ერთად ირონიულ პოზაშია წარმოჩენილი...                                                                                                                                       მაგრამ უნდა გვახსოვდეს, რომ ბერ-მონაზვნობას გრძელი ისტორია აქვს და არსებობდნენ რადიკალი ასკეტები, რომლებიც ენით უთქმელი სხეულებრივი თვითგვემის შედეგად განიცდიდნენ <სტოიკურ ბედნიერებას> და რწმენას... კლასიკურ მაგალითად ანაქორეტი (განდეგილი) ანტონიც კმარა.

სპექტაკლის ვერბალურ-ვიზუალური მხარე მთლიანად კითხვის ნიშნის ქვეშ აყენებს, ამავე დროს ნეგატიურ დასკვნას უკეთებს თეიზმის ყველა რიტუალურ დოგმატიკას.

აღნიშნული წარმოდგენის ვერბალურ-ნონვერბალური ქსოვილი - პირობითად შეიძლება მივაკუთვნო შუა საუკუნეების ლიტურგიული დრამის განშტოებებიდან - ფარსისა და მორალიტეს გაშარჟებულ ვარიანტს.

წარმოდგენის მთლიან სტრუქტურაში შესაძლოა უნებურად შეინიშნებოდეს ეკუმენიზმის მახასიათებლებისადმი სკეპტიციზმიც, ვინაიდან რომელიმე კონფესიისადმი გაუაზრებლად თავგანწირული ფანატიზმი მხოლოდ ჩვენი ქვეყნისთვის არაა დამახასიათებელი და ამის ნიშნები, რელიგიურ გაერთიანებებში, ნებისმიერ ქვეყანასა და ნებისმიერი კონფესიის მიმდევრებში თანდაყოლილად უნდა ვეძიოთ.

დადგმის ხელმძღვანელის მიერ ზუსტი იმპულსური გათვლებით შემდგარ, მწარე გროტესკით ქმნილ სანახაობას - პერიოდულად მაყურებლის თავშეუკავებელი სიცილი არღვევდა.

ეს სპექტაკლი ძალიან გააბრაზებს ეკლესიური რიტუალების მიმდევარ, ‘ღრმა ფანატიკურ’ რწმენაში შესულ ადამიანებს, მაგრამ მსგავს ადგილებში ამგვარი მსოფლმხედველობის ხალხი იშვიათი სიხშირით დადის, ძირითადად სულ ერთი და იგივე სახეები იკრიბებიან ხოლმე, ამიტომაც წარმოდგენამ მაყურებლის მხრიდან ე.წ. ექსცესების გარეშე ჩაიარა სიცილ-კისკისში.

ფაქტობრივად, ამ სპექტაკლის სახით, მთელი ქართული თეატრის და მათ შორის - ამ თეატრის თვალში საცემად ტენდენციურ და პროტექციონისტულ სარეპერტუარო პოლიტიკასა და არც იმდენად მაღალი გემოვნების მქონე, საკმაოდ მდარე ხარისხის რეპერტუარს შეემატა - ეგრეთ წოდებული შავი იუმორით მოყოლილი <თეოკრატიულობის> სარკასტულად გაშიშვლებული ბასრი კრიტიკა, რომელიც საზოგადოებაში ვითომ დამალულია, სინამდვილეში კი ესოდენ ჰკივის!..


*Photos by George Kolbaia
*Review was published on May 01.2022 and last edited on October 04.2022.

.......

 

თეორეტიკოს ჰანს ზელდმაირის მიხედვით: „ძლიერი შთაბეჭდილების გამომხატველ ქმნილებას საუკეთესოდ ისინი იგებენ, რომელთაც საშინელება ძვალ-რბილში უჯდებათ, თუნდაც მის წინააღმდეგ ბობოქრობდნენ, ვისაც ძრწოლა იპყრობს, ის არ გაჰყვირის „ბრავოს“ და არ ულოცავს ხელოვანს მის <ორიგინალურობას>.“
ყოველი სახელოვნებო ნაწარმოები მისსავე აღმქმელში - მსმენელში, მკითხველში, მაყურებელში… უნდა იწვევდეს სინგულარულ ინტერპრეტაციას. ამგვარი კოგნიტური შემოქმედებითი იმპულსის პროვოცირებას ახდენს „ძრწოლის გამომწვევი“ ხელოვნება, თეორეტიკოს ზელდმაირსაც თუკი დავესესხებით. მაგალითისთვის, ჩემთვის ეს არის, პანდემიის დროს ონლაინ ნანახი „ტროელი ქალების“ გენიალური და აბსოლუტურად განცალკევებით ქმნილი შემოქმედება და არა, როგორც დიდი ანტიკოსის რიგითი ინტერპრეტაცია... ბერძენი თეატრის რეჟისორის - თეოდოროს ტერზოპულოსის რეჟისურით და სულ ახლახანს (16.10.2022) ცოცხლად ნანახი, მისივე სპექტაკლი „ალარმე“... (ამ უკანასკნელზე, შედარებით მოგვიანებით, ვრცლად ვეცდები, რამეთუ მასშტაბური ენერგეტიკის მქონე ხელოვნებისგან დროითი დისტანციაც - ძალიან საჭირო მგონია...).

ჩემი დაკვირვებით, ძრწოლის გამოწვევა გულისხმობს; ქვეცნობიერი შრეების შერხევას და ცნობიერების რაციონალურ პლასტებთან ერთგვარ სინთეზს... სწორედ რომ, ამ დროს შეიძლება იყოს სახელოვნებო ნაწარმოები ნამდვილი., ნამდვილი ამ სიტყვის სემანტიკურობის სრული დატვირთვით.
პირადად მე, შევადარებდი ამ მდგომარეობას, ანუ აღმქმელ-რეციპიენტის პროვოცირებას ხელოვნების მიერ, სიყვარულის ზოგად დეფინიციას, (თუ გნებავთ, ყველანაირი სიყვარულის გაგებას) - როდესაც ადამიანის ცნობიერი ასპექტი(მხარე/გნებავთ, ვუწოდოთ ტოპოსი) აანალიზებს რა და ხვდება, რომ კონკრეტული N პიროვნება თურმე უყვარს... ეს კი, მაშინ ხდება, თუ კარგად დავუკვირდებით, როდესაც ჩვენი ცნობიერება, ესე იგი, ადამიანის რაციონალური გონება თანხმობაში მოდის - (უნისონშია) ქვეცნობიერთან. ადამიანის ქვეცნობიერში მუდმივად არსებული ხატებისა და ინტენციების ნაკრებთან აბსოლუტურ თანაზიარობას როცა განიცდის ჩვენი გონება, მხოლოდ მაშინ… ამბობს ყოველი ინდივიდი ხმამაღლა, რომ უყვარს N პიროვნებას მეორე N პიროვნება. / ან გრძნობს და ვერ ამბობს.
თუმცა, აქვე უნდა გაიშიფროს შემდეგი წინააღმდეგობრივი ასპექტი ხელოვნებასთან მიმართებით. სიყვარულის ამგვარი დეფინიცირება (ჩემ მიერ აღქმული), მხოლოდ ერთხელ ხდება და მეტი არასდროს., - (ერთი კი ნამდვილად საგულისხმოა, სწორად მიხვედრა სჭირდება, კარმული პარტნიორებით რომ არ დავბინძურდეთ!) ხოლო ნამდვილი, ‘ძრწოლის გამომწვევი’ ხელოვნებ(ებ)ის შემთხვევაში, ყოველ ჯერზე უნდა მოხდეს, ანუ მრავალჯერ უნდა განიცდიდეს აღმქმელ-რეციპიენტი იმპულსის პროვოცირებას, რასაც მე ვუწოდებ - ნანახის შემთხვევაში ძლიერი შთაბეჭდილების რეზულტატად - ცნობიერისა და ქვეცნობიერის უნისონს...

ყოველი ხელოვნების ქმნილება, თუკი მისი არსებობა ‘გამართლებულია’ - უნდა შეეძლოს (ჩემივე სიტყვებით)

<მაგნეტური ფლუიდების> გამოწვევა ადამიანებში., საერთოდ არ აქვს მნიშვნელობა, რაიმე სახის კუთვნილებით, მაიდენტიფიცირებელ ფაქტორებს; ეთნოსს, კონფესიებსა და სხვა, თითქმის ყველასთან უნდა აღწევდეს და აფიქრებდეს, მუდამ თან სდევდეს, პერიოდულად მაინც...)))

რაც შეეხება სხვადასხვანაირი ხელოვნებების, ერთ-ერთ უმთავრეს მიმღებ-აღმქმელს, ანალიზატორს, ე.ი. ჩვენ შემთხვევაში ხელოვნების კრიტიკოსს, ის იმაზე მეტად სუვერენულია სუბსტანციურად თავის თავში, ვიდრე თავად ძველი ხელოვნების ნებისმიერი ინტერპრეტაციის მცდელობები, იმიტომ, რომ კრიტიკოსი, პირველ რიგში, საკუთარი მისწრაფებების, ინტერესებისა და გემოვნების მიხედვით (ფაქტობრივად, ძალზე ვოლუნტარისტულად!) ირჩევს ხელოვნების ნაწარმოებს ინდივიდუალური კვლევისთვის...
და ამ საქმიანობას, არა სუბორდინაციული, თუ მსგავსად ვიწროდ შეზღუდულ კონსტრუქციაში მოქცევით კი არ ანხორციელებს, მაგალითად განსხვავებით მსახიობისგან, რომელიც გვინდა არ გვინდა, სუბორდინაციულ სქემას დაქვემდებარებული ინსტრუმენტია, არამედ კრიტიკოსი, თავის ‘ხელოვნებას’, გნებავთ ‘ეპისტოლარული ხელოვნების’ (მაინცდამაინც უხერხულად რომ არ ჟღერდეს) დარგს - აზრობრივი კონსტრუქტივიზმით, აბსოლუტურად დამოუკიდებლად ქმნის, ამდენად, ის შესაძლოა იყოს, ერთგვარი დიეგესისის ავტორიც თავისი შემოქმედების პროცესში.

ფაქტობრივად, კრიტიკოსს ხელოვანისგან განსხვავებით სულ არ ევალება „ერთი ფიქსირებული ხედვის წერტილიდან“ კონსტრუქციების აგება თუ დეკონსტრუირება, არამედ, პირიქით, თავისუფალი, ანტი-მონოქრომული პროცესის ავტორია, და რაც შეიძლება ქრომატული სივრცეებით აგებს თავისი საქმიანობის მყარ ფუნდამენტს...

ერთი სიტყვით, რამდენადაც ანალიზატორის ხელობა, რამდენადმე კოლაბორაციას გულისხმობს სხვების შემოქმედებით საზღვრებთან, იმდენად არის დამოუკიდებელი თავისი საქმიანობის დიაპაზონში, იმიტომ, რომ ‘შემოქმედებითი სივრცის’ შექმნის მომენტში, მისი დამკვირვებელ-მეთვალყურე არავინ არის!

ხშირად ადამიანები მოსწრებულად შენიშნავენ ხოლმე, რომ: „კრიტიკა მეორეხარისხოვანია, მაშასადამე ხელოვნების დანამატი და ზედმეტიაო“ - დაახლოებით ამგვარი ფორმულირებები ფუნდამენტშივე მცდარი ხდომილობაა, ვინაიდან ხელოვნება და მით უმეტეს, ცოცხალი ხელოვნება, რომლის ერთ-ერთი უნიკალური გამოვლინება თეატრია, მომენტალური და ხანგრძლივი კვდომისთვის არის განწირული, თუკი ცოცხალივე რეაქცია არ ექნება (კრიტიკოსის მხრიდან). ფატალისტური რეზულტატისთვისაა განწირული... დიახ, ნამდვილად!
რამეთუ ცოცხალი სანახაობის / თეატრის არსი - ყოველ ჯერზე, ხელახლა აღმოცენებას გულისხმობს... დინამიკურია, მუდმივ-ცხოველმყოფელი, რეგენერაციულიც, მომენტალურად ითხოვს ცოცხალ რეაქციას - გაანალიზების თვალსაზრისით., რომ არ მოკვდეს და იგრძნოს საკუთარი სიცოცხლის გამართლება, ან სულაც დაეჭვდეს, არის კი <უპირობოდ დიდი მნიშვნელობის>(?!).

*Sculpture by Alessandro Puttinati “Paolo e Virginia”(1844).
*Photo of the 1972 “Brother Sun and Sister Moon” film by Franco Zeffirelli.

პიესების ონლაინ კითხვა/Plays online reading, როგორც ალტერნატიული სახელოვნებო პლატფორმა

2020 წლის მარტის თვეში, თეატრალური უნივერსიტეტის დრამის რეჟისურის სტუდენტების ინიციატივით (ქეთევან სამხარაძე და დავით თარბა) სოციალურ ქსელში გამოჩნდა სახელოვნებო პლატფორმა „პიესების ონლაინ კითხვა/Plays Online Reading“, რომელმაც ონლაინ მაყურებლისთვის წარადგინა რამდენიმე თანამედროვე პიესის კითხვა, სხვადასხვა თაობის მსახიობებისა და სტუდენტების მონაწილეობით.

იმავე წლის ზაფხულში, ამავე პლატფორმის ეგიდით, ავტორებმა ქეთევანმა და დავითმა, ფიზიკურ სივრცეში - თეატრალური უნივერსიტეტის მეორე კორპუსის ეზოში უმასპინძლეს მაყურებელს და წარმოადგინეს, ჩემი აზრით, ერთგვარი <თეატრალური მანიფესტი> „შტამპი, პოსტების კითხვა 48 წუთში“. ტექსტს თავად ავტორები კითხულობდნენ კლასიკური მუსიკის თანხლებით და ცალსახად აღსანიშნავია, რომ, იმ დროს ჯერ კიდევ სტუდენტი ავტორების მიერ წაკითხული ტექსტი იყო/არის, მრავალშრიანი, რეფლექტორული, კრიტიკული, გულწრფელიც და ამავე დროს პრობლემატური - სათეატრო ცხოვრების უთანასწორო გზაზე...

2022 წლის მაისის თვეში (17, 18, 19, 20, 21) აღნიშნულ პლატფორმაზე ციფრული ჰიბრიდული პერფორმანსის Seerfits (After history) პრემიერა გაიმართა, ხოლო წინმსწრებად, დაინტერესებულ მაყურებელს ციფრული პერფორმანსის რეპრეზენტაციისთვის თვალის მიდევნება შეეძლო 5, 6 და 7 მაისს აუდიო-ვიზუალური მუზეუმის ჰოლიზეუმის პავილიონშიც.

პერფორმანსის იდეა დაფუძნებულია NFT – (Non fungible token) კონცეპტზე...

ერთი მხრივ, სტატიკურად მოძრავი ანიმაციური გმირები, სერფიტები მეტყველებენ ექსპრესიული მანერით - მსახიობების ცოცხალი ხმების მეშვეობით.

ტექსტის ავტორი და რეჟისორია ქეთევან სამხარაძე; მხატვარი/მთავარი ანიმატორი: თამარ სამხარაძე; ანიმატორები: თათია გოცირიძე და გიორგი სამხარაძე; კომპოზიტორი კი ნოე კვირკველია.

​

შინაარსის მიხედვით, სერფიტები ისევე მგრძნობიარენი არიან, როგორც ადამიანები. და ისეთივე რაციონალურები, როგორც ადამიანები.

ეს ჰუმანოიდი ჰერმაფროდიტი არსებები თითოეულ ეპიზოდში, ანუ ხუთივე ეპიზოდში, ხან იტყუებიან, ზოგჯერ კი ერთმანეთს და საკუთარ თავს არწმუნებენ, სძულთ, უყვარდებათ და თავისუფლებას - ხშირად გაუთვითცნობიერებულს ეტრფიან, როგორც ადამიანებს სჩვევიათ ხოლმე... ისევე ცდილობენ აუჯანყდნენ მიჯაჭვულობების მთელ წყებას, ხოლო შედეგად დესტრუქციას მიაღწიონ, როგორც ამის უსუსური მცდელობები აქვთ ხოლმე ადამიანებს.

ჰერმაფროდიტის ეტიმოლოგია ბერძნული მითოსიდან მომდინარეობს, ჰერმესისა და აფროდიტეს მიერ ნაშობი დუალური ორსქესიანი არსების აღმნიშვნელია.
ყოველი ეპიზოდის პროლოგში სერფიტები ნახსენებია, როგორც ჰუმანოიდი არსებები, მაშასადამე, ისინი არიან ფანტასმაგორიულები, მეტაფიზიკური განზომილებიდან შობილი - ადამიანური შეგრძნებების მქონენი ერთდროულად.

<ღია ზღვის შორეულ გალაქტიკაში პლანეტა სამჯურის მკვიდრი> ჰერმაფროდიტების ფენტეზის სტრუქტურულ ნაწილს - ემოციებისა და გრძნობათა ბუნების ქრომატულობა შემატეს გამხმოვანებელმა მსახიობებმა არტიკულაციით...: ანიკო შურღაიამ, ანკა დიდმანიძემ, თეა ალფაიძემ, ნიკოლოზ ჯაფარიძემ.

მსახიობების არტიკულაციური არქიტექტონიკის მიხედვით - ანიმაციური პერსონაჟები ხასიათდებიან ერთმანეთისგან განსხვავებული გრძნობებით, მოტივაციით, სურვილებითა და შიშებით. მათი ხმები გვაგრძნობინებენ: სევდას, გარკვეული თვალსაზრისით - ადიქციას, ბრძოლისუნარიანობას, ზიზღს, სიყვარულსა და უწყვეტი მოქმედების სურვილს...

ქეთევან სამხარაძის ტექსტი -  რომლის ინგლისური თარგმანის ავტორია ჯარჯი თოფურია, ფანტასტიკური, თითქოს და, ერთი შეხედვით ფლეგმატური ციფრული ვიზუალის მიღმა  სააზროვნო სიღრმეს გამოკვეთს, ემოციურ პლასტებსა და ვნებათაღელვას გვთავაზობს. სერფიტები განიცდიან, ბრძოლობენ, იმარჯვებენ, სძულთ და რადგან სძულთ - ძლიერი სიყვარულის უნარიც აქვთ...(!)

ეპიზოდი პირველი: <გამოღვიძებაა>
<ამბავი, სადაც ოთხნი არიან, აჯანყებულს იჭერენ, მეორე იტყუება, მესამე საშიშია, მეოთხეს კი ესმის, მაგრამ ვერ ლაპარაკობს.>

ეპიზოდი მეორე: <მოგონებაა>
<ამბავი, სადაც ვიგებთ, თუ რატომ, როგორ და სად დაიჭირეს აჯანყებული...>

ეპიზოდი მესამე: <დაკითხვაა>
<ამბავი, იმაზე ვისაც დაკითხავენ, ვინც ისმენდა, მაგრამ ვერ ლაპარაკობდა.>
 

ეპიზოდი მეოთხე: <ჩვენ, ყველა>
<სერფიტები იგებენ „სტატუსისგან“ თავის დახსნის გზას. ამბავი, სადაც ის, ვინც ტანჯვას ებრძვის, თავად არის ტანჯვა.>

ეპიზოდი მეხუთე: <ბნელი მატერია-აღსარებაა>
<ამბავი, სადაც, ვინც ძალებს თრგუნავს ეწირება მას, ვინც ყველგან და არსადაა ერთდროულად...>

 ციფრული პერფორმანსის მეხუთე ეპიზოდის უკანასკნელი სუბტიტრებია:
დასასრული. გაგრძელება იქნება... / The end / To be continued…


ჩვენ კი, მაყურებლები მოთმინებით დაველოდოთ ანიმაციური ჰუმანოიდი არსებების ვნებათაღელვის ინტროსპექციული, ინტიმური და რაციონალური ჯაჭვის პერსპექტიულ წერტილებს., და რაც მნიშვნელოვანია, ალტერნატიული სახელოვნებო პლატფორმის / პიესების ონლაინ კითხვა/Plays online reading სოციალურ ვებ. გვერდზე.