თანამედროვე ბერძნული პროზა

    „ვკვდები, როგორც ქვეყანა“, ასე დაასათაურა მცირე მოცულობის პროზაული ნამუშევარი 1978 წელს თანამედროვე ბერძნული ლიტერატურის ცნობილმა წარმომადგენელმა დიმიტრის დიმიტრიადისმა... ბერძენი რეჟისორი, მიხეილ მარმარინოსი (რომელსაც ქართველი მაყურებელი კარგად იცნობს 2012 წელს დადგმული უ. შექსპირის „რომეო და ჯულიეტას“ პიესის "რემინისცენციით" შექმნილი სპექტაკლით),  დიმიტრიადისის  „ვკვდები, როგორც ქვეყანა“  მიხედვით ქმნის  სპექტაკლს, რომელიც ევროპულ სცენებზე  ინტენსიურად იდგმება.
     ქართველი მკითხველი დიმიტრიადისის  გახმაურებულ  „ბესტსელერს“  2015 წელს გაეცნო  ბრწყინვალე თარგმანით, რომელიც  თსუ-ს ჰუმანიტარულ მეცნიერებათა ფაკულტეტის-ბერძნული ენის ფილოლოგიის დოქტორანტს, თათია მთვარელიძეს ეკუთვნის.   დიმიტრიადისის გარკვეულწილად მომნუსხველი, ერთი შეხედვით  ატიპიური  პროზაული ხელწერა  მთარგმნელმა მცირე  ანაქრონულობითა და სკაბრეზული სტილის კორელაციით გადმოსცა მკითხველს, რაც კიდევ ერთხელ ხაზს უსვამს დიმიტრიადისის  პროზის ქართულად გადმოთარგმნილი  ტექსტის ეფექტურობას.

       ჩემი თვალთახედვით, „ვკვდები, როგორც ქვეყანა“  მოიაზრება საყოველთაო მეტაფორად, რომელშიც მოქცეულია კაცობრიობის ისტორიაში ათასწლოვანი ცხოვრების „ციკლების“  განსაზღვრულობა. ავტორი ტექსტში ფანტასმაგორიულ გარემოს ქმნის - მარგინალური ქმედებებითა და რიტმიული საჯარო კონვულსიებით სავსეს, როგორსაც  „ერთი კონკრეტული ერის“  ცხოვრება შეიცავს. ერი, რომლის  ჯარისკაცები დეზერტირებად კვდებიან და ერი, რომელიც  უკანასკნელ თაობას კარგავს, თავად ახალს ვერ შობს, რადგან უნაყოფოა, უნარი შექმნას „ახალი სიცოცხლეები“  წართმეული აქვს და საკუთარსავე უმოქმედობასა  და უსასოობაში, ყოველგვარი პანაციის, თანაგანცდის, კეთილშობილების გარეშე ლპება, თვითიხრწნება; „რომ ამ ქვეყნის უსაშველობა ყველა მისი მცხოვრებლის სულში ბუდობდა და რომ ამ ქვეყნის ბინადართა სულები სხვა არა იყო რა, თუ არ ქვეყნის უსაშველობა“.   ამ ფანტასმაგორიულ სინამდვილეში ლოზუნგად შემდეგი სიტყვები ქცეულა: „სამშობლოს გაცემა საქმეა საგმირო, ამბორვყოთ სამშობლო და ამით განვგმიროთ“.  ასე ხდებოდა ცხოვრების ერთი ციკლიდან მეორე ციკლზე გადასვლა და იქმნებოდა ფსიქიკური აშლილობის, აგონიის და ანარქიის აპოთეისტური პროცესი.  თანდათანობით მოხდა „ერთი ერის“  ცხოვრების ცვლილება, მეორე დიაკრიტიკული „ციკლის“ ჩანაცვლებით, სადაც, ამიერიდან ქრებოდა  ვიოლინოს ხმა, პროექტორიდან სინათლის სხივი, რომანებიდან შინაარსობრივი ქარგა, პიესებიდან კი მოქმედი გმირები.  ადამიანები „გენდერულ გაურკვევლობას“ განიცდიდნენ, ქალი ანდროგენულ არსებად გადასხვაფერდა, სამღვდელოება კი საეკლესიო ლიტურგიებს ობობის ქსელის მანტიაში გამოხვეული აღასრულებდა.  გაბატონდა და ნორმირებულ დოგმად ჩამოყალიბდა აღვირახსნილობა... ახლა ყველა ერთი გახდა და ყველაფერი სულ ერთი.   ბერძენი მწერალი პროზის დასასრულისაკენ ერთგვარად მოჩვენებით პოზიტიურ მდგომარეობას ქმნის-ქვეყანა მტრის ჯარების ხანგრძლივი ოკუპაციის პირობებში  გადასხვანაირდა და ძველს ახალი არაფრით ჰგავდა.  თუმცა ავტორი ერთთავად კითხვას სვამს: ახალი ცხოვრება მეტამორფოზდა(?)  თუ არსებითად „ისე“ და „იქ“ დარჩა?!..